Kabanata 17 at 18

Ang Kabanata 17 ay nagpapakita sa atin ng mga mahahalagang bagay na makakatulong sa atin bilang mga Filipino. Sa kanata 17 pinakita na tayong mga Filipino ay pwede palang magkaisa at mag bayanihan. Dito pinakita ang pgababayanihan ng mga Filipino laban sa administrasyong Marcos. Dito din pinakita ang pagpasok ni Nene sa Malacanang upang kunin ang orihinal na statwa ng mahal na Ina. Dito tinulungan din siya ng mga tao ng Sagrada. Para sa akin masasabi kong napakahalaga ng pagkakaisa natin dahil makakatulong ito sa paglago ng ating bansa. Isa sa mga rason kung bakit hindi tayo umaasenso ay ang problema natin na magbayanihan. Meron tayong mentalidad na kung tawagin ay crab mentality, kapwa natin ay ibinababa natin, sinisiraan o kinakalaban. Kabaliktaran ito ng ibig ipakita ni Yapan sa atin sa kabanatang ito.

Sa kabanata 18 naman naipakita sa atin ang madilim na katotohanan tungkol sa pagkabuntis ni Selya kay Nene. Noong panahon ng digmaan doon pala ginahasa si Selya at wala si Binong magawa dahil buhay niya din ang nakataya sa saing maling aksyon na gawin niya. Dito din ikwinento ni Esteban ang pinakamahalagang elemento ng nobelang ito, ang sandali ng mga mata. Para sa akin napakahirap mabuhay sa panahon ng digmaan. Maging lalaki ka man o babae pare pareho lang mararanasan ang kadahasan ng mga kalaban. Ginagahasa ang mga babae, ginagawang mga alipin at ang iba ay pinapatay din, ang mga lalaki naman ay pinapatay ng walang awa. Ayaw kong mabuhay sa ganitong panahon. Swerte na tayo na ngayon tayo nabuhay sa panahong ito.

-Matthew Tan